Phân loại theo thành phần, công sơ chế
- Yến thô nguyên tổ: Là trọn vẹn tổ yến sau khi khai thác, gồm phần chân yến, đế yến dày, vững chắc và tai yến xốp, nhiều lớp sợi và còn nguyên lông. Giá khoảng 3 – 11 triệu/lạng, tùy xuất xứ, độ sạch, độ già tổ, ít hay nhiều lông…
- Chân yến: Chân yến là những dòng dãi đầu tiên mà chim yến nhả ra khi làm tổ. Là 2 mấu dày nằm 2 bên tổ, có cấu tạo nhiều lớp, nhiệm vụ là nền móng vững chắc của tổ. Chân yến có giá trị dinh dưỡng cao, có “tuổi” cao nhất trong 1 tổ yến. Chưng lên giòn, dai, đậm vị hơn tai yến, nhưng không đẹp về hình thức. Giá khoảng 2,5 – 3,3 triệu/lạng thô chưa chế biến, khoảng 3,5 – 3,8 triệu/lạng sạch lông.
- Yến rút lông khô/ướt nguyên tổ là loại hảo hạng, tốn công và kỹ thuật cao nhất trong dòng yến tinh chế. Có khoảng 10% tổ yến thô đáp ứng tiêu chuẩn, ít lông, không có lông tơ để có thể làm sạch bằng cách này. Người ta sẽ khéo léo rút lông của tổ mà không làm ướt (với rút khô) hoặc ngâm nguyên tổ rồi ủ lạnh để tổ yến vừa đủ dẻo, rút được lông mà không làm hỏng kết cấu, hình dáng tổ. Giá khoảng 5,5 – 7 triệu/lạng.- Yến tinh chế: tổ yến được nhặt sạch lông thủ công, sau đó sấy khô bằng quạt gió hoặc máy sấy chuyên dụng. Tuy nhiên, giá yến tinh chế có khá nhiều khác biệt, tùy thuộc vào độ nhiều, ít, dày, ngắn của sợi và độ khó trong quá trình làm sạch.
-
Yến tinh chế đắp sợi (tùy vào độ nhiều của sợi): là tổ yến được ngâm, nhặt lông thủ công rồi đan các sợi rời, đắp lại vào khuôn (thường không có phần chân yến) rồi sấy khô. Giá khoảng 3,5 – 5,5 triệu/lạng, tùy vào độ dài – ngắn cũng như nhiều – ít của sợi yến. Sợi càng nhiều, tổ yến sau khi chế biến càng đẹp mắt và ngon miệng.
- Yến vụn tổ, yến vụn viên: là các sợi ngắn, gãy vụn trong quá trình thu hoạch hoặc chế biến được gom lại thành các viên hoặc đắp thành tổ. Giá khoảng 2,5 – 3 triệu/lạng.
